13 februari: Lezing Martijn Pieters: Caravaggio en Bernini

Caravaggio en Bernini - De twee grootmeesters van de Romeinse Barok verenigd

Bij zijn roeping tot paus in 1623 riep Maffeo Barberini, paus Urbanus VIII, Gian Lorenzo Bernini bij zich en zei tegen hem: ‘het is uw groot fortuin, cavaliere Bernini, dat Maffeo Barberini paus is geworden, maar wij zijn nog fortuinlijker dat cavaliere Bernini in de tijd van ons pontificaat leeft’. Het getuigt van de reputatie die Bernini al als jonge kunstenaar had opgebouwd. Hij zou de kunstgeschiedenis ingaan als schilder, architect, ontwerper, maar vooral als beeldhouwer. Zijn werk is op vijftig plaatsen in Rome te vinden en gedurende zijn lange leven was hij werkzaam voor de pausen in Rome en andere machtshebbers in Europa. Beroemd zijn ‘Daphne en Apollo’ en‘Proserpina en Pluto’ waarbij marmer werkelijk vlees en huid lijkt te worden. Caravaggio (Michelangelo Merisi) was de andere grote vernieuwer in de Romeinse kunst. Hij zou aanvankelijke stillevens en genrevoorstellingen schilderen totdat hij door het mecenaat van kardinalen altaarstukken gaat maken. Hierin schildert hij de Bijbelse geschiedenissen zo realistisch, dat deze zich in het Rome van rond 1600 lijken af te spelen, dan in de eigen historische tijd. Ook zijn haast extreme gebruik van clair-obscuur zorgde voor veel navolging in heel Europa, bekend geworden onder de term Caravaggisme. De levenswandel van Caravaggio kent extremen; rechtszaken, vechtpartijen, openbare dronkenschap en verblijven in gevangeniscellen, het is hem allemaal bekend. Het zorgt uiteindelijk voor een vlucht uit Rome naar achtereenvolgens Napels, Malta, Sicilië en weer Napels. Van daaruit werkte hij aan zijn rehabilitatie om uiteindelijk in 1610, nog geen veertig jaar oud, te sterven op de kust van Porto Ercole.
Het Rijksmuseum te Amsterdam brengt de tentoonstelling ‘Caravaggio-Bernini. Barok in Rome’ 14 februari 2020 t/m 7 juni 2020, waarin werk van deze twee kunstenaars de hoofdrol speelt.

Spreker: drs. Martijn Pieters
Martijn Pieters studeerde Kunstgeschiedenis aan de Universiteit van Amsterdam, waarbij hij zich specialiseerde in de kunstgeschiedenis van de Middeleeuwen. Een lang verblijf in Trier zorgde voor een ongeremd enthousiasme voor de Duitse kunst, waarover hij publiceert en met liefde vertelt. Het geven van lezingen en het verzorgen van rondleidingen in diverse musea in Nederland zorgt voor een brede kunsthistorische en historische basis, die tijdens het begeleiden van de reizen van pas komt.

U bent van harte welkom in Kunstkerk Heerhugowaard, Stationsweg 53 in Heerhugowaard. Voor openingstijden zie: www.kunstkerkheerhugowaard.nl/openingstijden